Ruud Pothoven
De mobiele slachterij

In 2012 voerde landbouw- en voedingsdeskundige Ruud Pothoven met zijn bedrijf Innohow al een haalbaarheidsonderzoek uit naar de mogelijkheden van mobiel slachten in Nederland. Toen was de tijd nog niet rijp, maar inmiddels zijn er veel meer kleinschalige en duurzame varkensbedrijven bij gekomen. Het helpt ook mee dat in EU-landen als Duitsland, Zweden en Frankrijk mobiele slachterijen actief zijn. De ervaringen daar zijn positief. Wetgeving en techniek staan het idee ook niet meer in de weg, een slachterij op wielen mág en kán.

Samen met varkenshouder Ben Bruurs stuurde Pothoven zijn idee voor een volledig ingerichte mobiele slachterij, die bij de boer op het erf komt, in. Pothoven: “Met name voor biologische en kleinschalige varkenshouders is dit een aantrekkelijke optie. Zij zorgen voor een fijne leefomgeving, goed eten en veel buitenruimte en willen hun dieren tot het einde goed verzorgen. Juist het laatste stukje van het leven van hun dieren moeten ze uit handen geven en dat voelt niet goed,” zegt Pothoven. “Slachten op de boerderij, in hun vertrouwde omgeving, bespaart de dieren een stressvolle reis naar het slachthuis. Een mobiele slachterij zou dé oplossing zijn.”

Economisch gezien heeft een mobiel slachthuis nog wel wat hobbels op de weg. Er zijn nog weinig goede investeerders en het idee bestaat dat een stuk vlees dan erg duur wordt, vanwege de kleinschaligheid. Om toch een pilot te kunnen starten is een crowdfundingsactie op touw gezet. Er zijn al wel varkensbedrijven die willen experimenteren met het concept en een slachter die het ook wel aandurft. De varkensbedrijven die mee willen doen zijn voornamelijk kleine (biologische) bedrijven. Deze varkenshouders werken al in korte ketens en verkopen bijvoorbeeld eigen vlees in een boerderijwinkeltje. Dan is het praktisch dat de slager komt op de plek waar het vlees ook verkocht wordt.

Op de foto (vlnr) de vijf finalisten:
Yke Roelevink, Wilfred Markvoort, Ruud Pothoven, Luuk Winkelmolen, Ben Bruurs, Rainier van Gelderen.

Na drie succesvolle edities wordt Het Beste Idee Van Varkensland in 2019 voor het eerst landelijk uitgerold. Het oorspronkelijk regionale initiatief is door een aantal nieuwe partners omarmd, zodat de organisatie in staat is de totale Nederlandse varkenssector te mobiliseren bij het project. Een van de redenen om de locatie van Het Beste Idee ‘te verhuizen’ van Overijssel, naar het meer centraal gelegen ‘Akoesticum’ in Ede. De landelijke ambitie van dit jaar was ook aanleiding voor een bredere doelstelling, zodat de aanpak van Het Beste Idee meer en meer gericht wordt op het mobiliseren van de Nederlandse varkenssector om innovatieve concepten te ontwikkelen waarmee dier en mens letterlijk en figuurlijk beter kunnen leven.
Een drietal centrale thema’s voor deze eerste landelijke editie zijn voorgelegd aan de leden van de POV. Uit de peiling onder varkenshouders kwam het thema dierenwelzijn met de meeste stemmen uit de bus.

De eerste spreker van de avond was Lieke Hendrix van het ministerie van LNV. Lieke ging in op de ‘licence to produce’ en het maatschappelijk draagvlak van de sector. Vervolgens sprak Kasper Bekker, adviseur varkenshouderij, over de relatie tussen boeren, burgers en beesten. Na de pauze was het tijd voor vijf indrukwekkende pitches van de finalisten, te weten:

Rainier van Gelderen: Optimaal gebruik maken van de speencapaciteit van zeugen in relatie tot het aantal levend geboren biggen
Wilfred Markvoort en Erik Stegink Pignick: Pret en plezier voor het varken

Ruud Pothoven en Ben Bruurs: Mobiele slachterij
Yke Roelevink: Mestscheiden bij de bron voor een zuiver stalklimaat
Luuk Winkelmolen: Porcoin

De jury van 2019 die Ruud Pothoven en Ben Bruurs tot winnaar hebben bekroond:
Saskia Arndt: Hoogleraar Diergedrag – Universiteit Utrecht
Fleur Bartels: Winnaar HBIVV 2018
Erik Koldewey: Agro & Food Provincie Overijssel
Anton van de Wolfshaar: Varkenshouder en lid van EPP Dutch Branch
Pieter van Hout: SFYN Academie coach

2019 was een succesvolle landelijke introductie van Het Beste Idee Van Varkensland en geeft motivatie om dit de komende jaren door te zetten. De aanpak van HBIVV kenmerkt zich door het organiseren van een betrokken samenwerking tussen relevante stakeholders, die zich inzetten om de beweging naar een gezonde en levendige varkenshouderij in 2030 te versnellen.

Naast de vijf finalisten was er ook podium voor inzenders die niet tot de finalisten behoorden, namelijk Bianca Beckers en Erik Pel. Erik heeft een varkensborstel ontworpen, een borstel die lijkt op een dergelijk exemplaar zoals bij de koeien. Ondanks dat hij niet tot de finalisten behoorde, vond het team het wel een veelbelovend idee en daarom kreeg hij de mogelijkheid om de borstel te presenteren voor aanvang en tijdens de pauze. Onder het juryberaad kreeg Bianca mogelijkheid om te vertellen over haar idee; het inzetten van etherische oliën bij varkens. Geuren kunnen namelijk invloed hebben op varkens, zo werkt lavendel bijvoorbeeld rustgevend.

Na de finale is niet alleen het idee van Ruud het vervolgtraject ingegaan, ook wordt in 2020 op diverse varkensbedrijven de functionaliteit van de filter vloer van Yke onderzocht (o.a. op emissiereductie en ‘hufterproofheid’). Daarnaast wordt ook gewerkt aan de opvolging van de andere finalisten.

Bekijk ook:


@